Ινδοευρωπαϊκοί γάμοι και δεκαπέντε ρωμαϊκά ζητήματα

Από τα μέσα του περασμένου αιώνα και κατά τις επόμενες δεκαετίες, κάποιοι διορατικοί μελετητές προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν, στην ερμηνεία των πολιτισμών, τις συνέπειες του “ινδοευρωπαϊκού συμβάντος” που αναγνωρίστηκε και γρήγορα διερευνήθηκε στον τομέα των γλωσσών. Στον τομέα των θεσμών, όπως της θρησκείας και της μυθολογίας, παρά τα όρια που επέβαλλαν οι προκαταλήψεις και η ανεπαρκής πληροφόρηση της εποχής, οι πρώτες αυτές εργασίες παραμένουν ακόμη ανάμεσα στις πιο έγκυρες. Έτσι, οι ινδολόγοι και οι λατινιστές που ενδιαφέρονταν για τις συγκρίσεις διέκριναν πολύ νωρίς, ανάμεσα στους θεσμούς του γάμου των δύο περιοχών, κάποιες συγκεκριμένες συζυγίες. Όχι μόνον την dextratio γύρω από την εστία και την dextratum iuncito, που φυσιολογικά συνηθίζονταν σε πολλούς τόπους, αλλά και άλλες με πιο ιδιαίτερα γνωρίσματα. Για παράδειγμα, ο Ινδός νεόνυμφος βάζει τη νέα κοπέλα που παντρεύεται να καθίσει σ’ ένα δέρμα κόκκινου ταύρου, με τον τράχηλο προς την ανατολή (ή τον βορρά) και εύχεται να κερδίσει μ’ αυτόν τον τρόπο “τον πλούτο σε κάθε ποθητό πράγμα”, ενώ το ζευγάρι των Ρωμαίων νεόνυμφων κάθεται, στην confarreatio, σε δύο έδρες σκεπασμένες με την pellis lanata της προβατίνας που είχε θυσιαστεί το πρωί. Ακόμη, με το triratra, οι νεόνυμφοι περνούν στο ύπαιθρο “τρεις νύχτες” που θεωρούνται ότι αντιπροσωπεύουν μια ολόκληρη χρονιά, ενώ το ρωμαϊκό trinoctium, η φυγή της γυναίκας από τη συζυγική οικία, ακυρώνει την usus όλης της χρονιάς. Ορισμένοι θα προχωρήσουν πιο πέρα απ’ αυτές τις λεπτομέρειες. Η coemptio, που η ονομασία της έχει να κάνει σίγουρα με την έννοια της αγοράς και περιλαμβάνει τουλάχιστον κάποια εθιμοτυπική αγορά, συγκρίθηκε με τον ινδικό γάμο asura, “το γάμο κατά τον τρόπο των δαιμόνων Asura”, που ξεκάθαρα ορίζεται σαν αγορά, ενώ η confarreatio, η πιο πανηγυρική και πιο ιερή μορφή ένωσης στη Ρώμη, πλησιάζει τις ινδικές μορφές του ίδιου επιπέδου.
Στις αρχές του αιώνα μας, οι παρατηρήσεις αυτού του τύπου παραχώρησαν τη θέση τους σ’ εκείνες, κυρίως, της “συγκριτικής μυθολογίας”, χωρίς όμως να συγκροτήσουν μια συνολική άποψη. Η σημασία της έννοιας του συνόλου, του συστήματος ή, όπως λέμε σήμερα, της δομής, δεν είχε ακόμη αναγνωριστεί. […] (Από την εισαγωγή του συγγραφέα)