Σικελικοί διάλογοι

«Ήμουν, εκείνο το χειμώνα, κυριευμένος από ακαθόριστους θυμούς. Δεν θα πω ποιους, δεν θ’ αρχίσω να διηγούμαι γι’ αυτούς. Αλλά πρέπει να πω ότι ήταν ακαθόριστοι, ούτε ηρωικοί, ούτε ζωντανοί∙ θυμοί, κατά κάποιο τρόπο, για το χαμένο ανθρώπινο γένος…» Η αφήγηση ξεκινά σε μια φάση όπου ο αφηγητής δείχνει απαθής: είτε διαβάζει ειδησεογραφικούς τίτλους για μαζικές σφαγές του πολέμου, είτε ξαπλώνει με τη σύζυγο ή την ερωμένη του, είτε ξεφυλλίζει ένα λεξικό, όλα του φαίνονται ίδια. Όμως, όταν αποφασίζει να επιστρέψει στη Σικελία που έχει να δει δεκαπέντε χρόνια, αρχίζει να ξαναβρίσκει ουσιαστικές ανθρώπινες αξίες. Ταξιδεύοντας στην επαρχία της Σικελίας και συνομιλώντας με τους ανθρώπους της (ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η ακάματη μητέρα του), ο αφηγητής ξανασυνδέεται με τις ρίζες του και ανακαλύπτει εκ νέου το νόημα της ζωής.

Σε εισαγωγή που έγραψε ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ για την αμερικανική έκδοση του μυθιστορήματος (υπό τον τίτλο In Sicily από τον εκδοτικό οίκο New Directions το 1949), επαίνεσε τον Βιττορίνι λέγοντας πως έχει την ικανότητα «να φέρνει τη βροχή όταν η γη είναι ξερή και τη χρειάζεται».