Ο θάνατος ως κέρδος

Τέσσερις ομιλίες που εκφωνήθηκαν στον καθεδρικό ναό της ορθόδοξης ρωσικής Εκκλησίας του Λονδίνου το 1984.

Στη Νεκρώσιμο Ακολουθία κρατάμε αναμμένες λαμπάδες. Με τον τρόπο αυτό μαρτυρούμε ενώπιον του Θεού ότι το πρόσωπο αυτό που κηδεύουμε αποτέλεσε μια φλόγα μέσα στο λυκόφως αυτού του κόσμου· μαρτυρούμε πώς το πρόσωπο αυτό δεν έζησε μάταια και πώς θα κρατήσουμε, θα προστατέψουμε, θα αυξήσουμε και θα μοιραστούμε αυτή τη φλόγα…
Έχουμε μείνει πίσω για να καταστήσουμε εφικτό τον πολλαπλασιασμό και τη διάδοση όλων όσων είδαμε, όλων όσων ακούσαμε και βιώσαμε· έχουμε μείνει πίσω για να ξεκινήσουμε με μια καινούργια αλυσίδα φωτός πάνω στη γη.

Κι ωστόσο, αν είμαστε ικανοί να πούμε αληθινά και με ειλικρίνεια ότι ο άνθρωπος που αναχώρησε απ΄ αυτή τη ζωή ήταν για μας ένας θησαυρός, τότε εκεί όπου είναι ο θησαυρός μας, εκεί πρέπει να βρίσκεται η καρδιά μας (Ματθ. 6, 21), και πρέπει κι εμείς, μαζί με τον άνθρωπο που εισήλθε στην αιωνιότητα, να ζούμε όσο ολοκληρωμένα και βαθιά γίνεται στην αιωνιότητα. Διότι η αιωνιότητα είναι ο μόνος “τόπος” όπου μπορούμε να βρισκόμαστε μαζί με το συχωρεμένο άνθρωπο.
Κι αυτό σημαίνει πώς όσο περισσότερα αγαπημένα μας πρόσωπα εγκαταλείπουν αυτό το γήινο προσκύνημα και εισέρχονται στη σταθερότητα και την ειρήνη της αιώνιας ζωής, τόσο περισσότερο πρέπει κι εμείς να αισθανόμαστε ότι ανήκουμε σ΄ εκείνο τον κόσμο και ότι οι αξίες εκείνου του κόσμου γίνονται σταδιακά και δικές μας αξίες…